Ulcinj, antčki Olcinijum, srednjovjekovni Dulcinijum je najjužniji grad Crnogorskog primorja sa 2700 sunčanih sati u godini i sigurno je jedno od najsunčanijih mesta Jadranskog primorja.
Na severu se prostire planina Možura, a iza nje deo planinskog masiva Rumije. Na istoku se nalazi Albanija i reka Bojana, dok je zapadno najblizi grad i luka Bar.
Stari grad je izdignut na hridinama iznad otvorenog mora, okrenut prema Otranskim vratima i na svakom koraku se osete tragovi koje su vekovima ostavljali Iliri, stari Grci, Rimljani, Mongoli. Osim za poznate ulcinjske gusare, bedemi starog grada bili su utočiste i povremene rezidencije mnogih slavnih istorijskih ličnosti, od vizantijskog cara Justinijana, pa sve do Nemanjića, Balšića i Turaka.
Na gornjem platou tvrđave starog grada, nadomak severne kapije, nalazi se muzejski kompleks sa crkvom-džamijom u kojoj su izloženi svi nalazi iz starog grada. Odmah iza muzeja, na Trgu robova, nalazi se Kula Balšića, čiji je prostor danas galerija.
Kažu da je do 1900. godine u Ulcinju živelo stotinjak ljudi poreklom iz Afrike. Tada je Luka Valdanos bila omiljeno gusarsko utočište, pa se i danas može čuti priča da je i poznati španski pisac Migel de Servantes, bio jedan od robova i da je baš u Ulcinju proveo punih pet godina, što ga je inspirisalo da napiše čuveno delo „Don Kihot“. On je i junakinju svog romana nazvao Dulcinea, što u prevodu znači Ulcinjanka, a mnogi predeli opisani u ovom remek delu svetske književnosti su autentični opisi grada u kom je Servantes robovao.
Ulcinj je danas turistička destinacija najpoznatija po dve peščane plaže, Maloj gradskoj plaži i Velikoj peščanoj plaži. Mala gradska plaža je duga skoro 400 metara, nalazi u samom centru grada, u jednoj od najlepših uvala, izmedju poluostrva Ratislava i Starogradske tvrđave. Iznad plaže se nalazi nedavno obnovljena Džamija pomoraca koja je prema predanjima i neistraženim pisanim tragovima, izgrađena pre dolaska Turaka na ove prostore, zahvaljujući pomorcima.
Velika peščana plaža je od centra Ulcinja udaljena svega pet kilometara. Duga je 13 kilometara, široka 60 metara i do nje se stiže automobilima za koje postoje besplatni, natkriveni parkinzi. Ulcinj je do pre tridesetak godina bio najposjećeniji grad na crnogorskom primorju, ali zbog sporosti u usvajanju regulacionog plana zabranjena je gradnja uz obalu i asvaltiranje puteva do plaže, zbog čega se nalazi u nepovoljnijem položaju u odnosu na konkurentska mesta. No, Ulcinjani i Albanci koji čine većinu stanovništva, čine sve da pruže kvalitetnu uslugu bez obzira na ove nedostatke.
Ulcinjski pesak je sivobeličaste boje i neobično sitan, prečnika od 0,1 do 0,5 mm. U njemu nema primesa zemlje, mulja, organskih materijala i bez ikakvih industrijskih postrojenja u blizini koja bi ga zagađivala. Blago je radioaktivan jer sadrži radijum, uran i torijum, zbog čega je poznat po lekovitosti.
Pesak pоseduje oko 30 mineralnih sastojka, od kojih su neki vrlo retki ali biološki vrlo aktivni, što ga čini pogodnim za primenu u medicinske svrhe, naročito kod reumatskih oboljenja. Međutim, treba biti oprezan u zatrpavanju, jer vreo pesak u julu i avgustu zna dostići čak i do 70 C. Nakon zatrpavanja nije preporučljivo odmah ulaziti u vodu.
More na ovom mestu nije slano kao u većini jadranskih mesta. Salinitet je najveći na površini, a najmanji uz samu obalu, pogotovo u blizini ušća Bojane, gde dolazi do mešanja slane i slatke vode.
Toplo, čisto i bistro more (čija je najveća providnost na Jadranu od 56 m, izmerena upravo kod Ulcinja) sa dugim plićacima je idealno i za šetnju, fudbal, odbojku, igre u pesku, dok je zbog povoljnih vetrova koji prave odlične talase, pravi raj i za surfere.
Budući da je prostor Velike plaže ogroman, postoji i veliki broj privatnih plaža vrlo zvučnih imena, kao što su: “Florida”, “ Tropikana”, “Miami Beach” , “Copacabana”, “M.C.M” koja je dva puta bila proglašena najboljom plažom na crnogorskom primorju.
Plaža Ada Bojana se nalazi na ušću istoimene reke u Jadransko more, na granici sa Albanijom i ima oblik trougla. Sa dve strane je zapljuskuje reka, a sa treće more. Najveći deo ove plaže je namjenjen nudistima.
Cene smeštaja u Ulcinju su različite, zavisno od tipa smeštaja. U naseljima Donji ili Gornji Štoj (između Ulcinja i Ade Bojane) udaljenim 900-1500m od Velike plaže, prosečna cena po osobi za smještaj u apartmanima je 6-7 Eura, tako da se za četvorokrevetni apartman sa klimom plaća 25-30 Eura. Voda iz slavine nije ispravna za piće, a boca od pet litara košta 1 Euro.
Fotografije i tekst: Emira Azganović, Furaj.ba